KAYIT DIŞI EKONOMİYLE MÜCADELE
KONU: KAYIT DIŞI EKONOMİYLE MÜCADELE STRATEJİSİ EYLEM PLANI(2011-2013) YILLARI
Ekonomimizin büyümesi ve bu büyümenin Yasalara uygun gerçek ve doğru bir şekilde yapılması şüphesiz ki toplumumuzun Ülkesini seven duyarlı vatandaşların en çok arzu ettiği bir konudur.
Bir yandan Vergisini düzgün beyan eden süresinde ödeyen istihdam yaratan, üreten, ekonomimize destek veren, böylesine zor bir dönemde dahi ticari faaliyetlerini devam ettiren, gecesini gündüzüne katan, gerek destek gerek çeşitli kredilerle ayakta durmaya çalışan bir toplum diğer yandan da ekonomiyi suç ekonomisi haline getiren Kanunen yasaklanmış faaliyetleri ya kendisi ya da organize ettiği bir nevi kurban seçtiği kişi ve kişilere yaptıran Yasa dışı faaliyetleri yasallaştırmaya çalışan ve bunun sonucunda da birçok menfaatler elde ettiği gibi bu menfaatleri kendi yönüne döndürerek akıl almaz çok büyük gelirler elde eden ve bu gelirlerin karşılığında da Vergi ödemeyen Ülkesine hiçbir desteği olmayan rahat refah yaşayan diğer bir toplum. Şüphesiz ki Kayıt Dışı Ekonominin Yasa dışı faaliyetlerden gelir bekleme gibi bir beklentisinin olması mümkün değildir. 05.02.2003 tarihli 27132 sayılı ile Resmi gazetede yayınlanan 2009/3 sayılı Başbakanlık genelgesi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından takip edilmiş ve uygulama çalışmaları yaptırılmıştır. 2008-2010 yılları uygulamanın ilk başlangıcı olmuş ,ve bunda kısmen başarı elde edilmiş bazı meslek grup ve kuruluşlarından uyarılar yapılması gerekenler bildirilmiştir. Bu arada 5811 sayılı Varlık Barışı Yasası çıkarılmış, kendi rıza ve isteğiyle beyanda bulunma hakkı verilerek bir kayıt altına alınma tesis edilmiştir. Her ne kadar tartışılan bir Kanun da olsa ( yapılan birçok değişikliklerden dolayı) birçok fayda sağlamıştır. Bunun üzerine 2011-2013 ‘Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Strateji Planı’ taslağı hazırlanmış ve bu taslağa göre 5 ana grupta 14 kurum ve kuruluş da koordineli bir şekilde 47 eylem planı düzenlenmiş ve bu eylem planları çeşitli tarihlerde uygulanmak üzere Mücadele Yüksek Kurulu, İzleme Yönlendirme Kurulu, Yürütme Kurulu şeklinde 3 ana grupta toplanmıştır. Bu eylem planı içerisinde veri tabanı ve yardımlaşma sağlanmış olup BDDK, BTK, ÇŞGB, EPDK, GİB, İŞKUR, KOSGEB, SGK, SPK, TCMB, TOBB, TÜİK gibi kurum ve kuruluşlarla çalışmalar başlatılmıştır. Uygulamaya göre 2012 yılı Aralık ayında Vergi ile ilgili işlemlerde mükelleflerin kullandıkları her türlü beyanname bildirim ve formlar gözden geçirilerek daha açık ve anlaşılabilir hale getirilecektir. Yine aynı dönemde akaryakıt, madeni yağ, tütün ve alkol sektörlerinde başlanmak üzere elektronik fatura ve elektronik defter kullanımı yaygınlaştırılacaktır. Bu fatura ve defterler denetim elemanları tarafından incelenecek elektronik sicil merkezi oluşturulacaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı arasında iş birliği yapılacak yoklama fişleri ve tutanaklar birleştirilerek elektronik ortamda yapılacaktır. Mükelleflerin yapmış oldukları faaliyetler sicil ve kayıt haline alınacaktır. Pos cihazları yazar kasayla aynı anda çalışır hale gelecektir. Noterlerce yapılan işlemlerle ilişkin verileri ilgili kurumlarca elektronik ortamda paylaşım sistemi kurulacaktır. Daha birçok uygulama takvim yılı içerisinde başlatılacak olup diğer uygulamalara ileriki tarihlerdeki yazılarımızda sunacağız. Sonuç olarak Elektronik çağın getirdiği tüm hizmetlerden faydalanılarak Kayıt Dışı Ekonomi ile mücadele etmek şüphesiz ki çok önemli bir görevdir. Ancak toplumun ve vatandaşın bu konuyla ilgili bilgilendirilmesi gelecek öneriler ve şikâyetlerin dikkate alınması gerekirse her vatandaşın Kayıt Dışı Ekonomiye karşı mücadele ve destek verebilmesi için bazı imtiyazlar, bazı haklar, tanınması gerektiğinin düşüncesindeyiz.
ATİLLA KOÇER
